Funding Rate چیست

فاندینگ ریت (Funding Rate) معیاری برای تعدیل قیمت در بازار خرید و فروش اوراق آتی یا فیوچرز (Futures) بیت کوین و رمز ارزها در صرافی هایی مانند بایننس است.

فاندینگ ریت یکی از معیارهای مهمی است که معامله‌گران بازار خرید و فروش اوراق قرارداد آتی یا فیوچرز ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین و اتریوم باید به آن توجه کنند. این مکانیزم در بخش فیوچرز صرافی بایننس (Binance) نیز وجود دارد و از آنجایی که اکثر کاربران ایرانی از این صرافی برای مبادلات رمز ارزی خود استفاده می‌کنند، به منظور بهینه کردن معاملات خود، بهتر است که نسبت به معیار Funding Rate درک کاملی داشته باشند. بدین منظور، در ابتدا با تفاوت‌های قراردادهای آتی سنتی (Traditional Futures) و قراردادهای آتی دائمی (Perpetual Futures) آشنا می‌شویم.

یکی از مشخصه‌های کلیدی در قراردادهای آتی یا فیوچرز سنتی، تاریخ انقضا است. زمانی که یک قرارداد منقضی می‌شود، فرآیند مرتبط با تسویه آن قرارداد آغاز می‌گردد. به طور معمول، قراردادهای فیوچرز سنتی دارای تاریخ انقضای ماهیانه یا فصلی هستند. در زمان تسویه، قیمت این قراردادها به قیمت واقعی دارایی مرتبط در بازار نقدی یا همان اسپات (Spot) بسیار نزدیک می‌شود و در نهایت تمام پوزیشن‌های باز، سررسید و منقضی می‌شوند.

قراردادهای فیوچرز دائمی (Perpetual) که به طور گسترده‌ای توسط صرافی‌های ابزار مشتقه ارز دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرند، ساختار مشابهی با قراردادهای آتی سنتی دارند. با این حال، یک تفاوت عمده بین این دو وجود دارد.

بر خلاف قراردادهای سنتی، در نوع دائمی آن‌ها، تاریخ انقضا و سررسید وجود ندارد و معامله‌گران می‌توانند بدون محدودیت زمانی، پوزیشن‌های خود را باز نگه دارند. به عنوان مثال، یک معامله‌گر می‌تواند پوزیشن شورت یا فروش خود را تا زمانی که لیکوئید نشده است، حفظ کند. در نتیجه، چنین ساز و کاری باعث می‌شود تا جنس مبادلات در بازارهای فیوچرز دائمی، بسیار شبیه به جفت‌های معاملاتی در بازار نقدی باشد.

از آنجایی که قراردادهای فیوچرز دائمی بدون تاریخ انقضا هستند و در نتیجه هیچ‌گاه تسویه نمی‌شوند، صرافی‌ها به مکانیزمی برای اطمینان از همگرایی قیمت یک دارایی معین در بازار فیوچرز و بازار نقدی نیاز دارند، به طوری که فاصله قیمتی زیادی بین این دو ایجاد نشود. این مکانیزم تحت عنوان فاندینگ ریت (Funding Rate) یا نرخ تامین مالی شناخته می‌شود.

Funding Rate چیست؟

فاندینگ ریت، نرخی است که بر اساس آن، معامله‌گرانی که در بازار معاملات اوراق قرارداد آتی دائمی دارای پوزیشن باز هستند، به طور متناوب وجهی را به نسبت پوزیشن خود دریافت و یا پرداخت می‌کنند. این معیار بر اساس اختلاف قیمت یک دارایی در دو بازار فیوچرز و نقدی محاسبه شده و یک معامله‌گر ممکن است در برهه‌ای مجبور به پرداخت فاندینگ ریت شود و در زمانی دیگر، بسته به شرایط بازار، وجهی را بر اساس Funding Rate دریافت کند.

فاندینگ ریت در بازارهای رمز ارزی، از واگرایی ادامه‌دار قیمت در دو بازار مذکور جلوگیری می‌کند. این معیار معمولا چند بار در روز محاسبه شده و بسته به شرایط بازار، تغییر می‌کند که در مورد صرافی بایننس، زمان تعیین شده 8 ساعت است. بنابراین نرخ تامین مالی در قسمت فیوچرز صرافی Binance هر 8 ساعت یک بار مجددا محاسبه شده و تغییر می‌کند.

فاندینگ ریت یا نرخ تامین مالی، شامل دو مولفه می‌شود: نرخ بهره (Interest Rate) و پرمیوم (Premium).

در بایننس فیوچرز، نرخ بهره ثابت و روزانه 0.03 درصد بوده و با توجه به اینکه هر روز شامل 3 بازه زمانی 8 ساعته است، در هر دوره 8 ساعته، Interest Rate برابر با 0.01 درصد خواهد بود. البته گاهی استثناءهایی نیز وجود دارد و به عنوان مثال، جفت معاملاتی BNBUSDT نرخ بهره ندارد (نرخ بهره صفر). پرمیوم نیز معیاری است که بر اساس اختلاف قیمت بین بازار آتی و قیمت مارک (Mark Price) محاسبه می‌شود.

در زمان‌هایی که بازار بدون ثبات است و ارزش دارایی‌ها نوسانات بالایی دارند، قیمت بین بازار فیوچرز و بازار اسپات ممکن است متفاوت باشد. در این شرایط، با افزایش اختلاف قیمت بین این دو، نرخ پرمیوم نیز افزایش می‌یابد و بالعکس.

زمانی که فاندینگ ریت مثبت است، قیمت معاملات قراردادهای فیوچرز یک دارایی از Mark Price آن دارایی بیشتر است. بنابراین در چنین شرایطی، معامله‌گرانی که دارای پوزیشن لانگ یا خرید هستند، باید وجهی را متناسب با اندازه پوزیشن خود و میزان فاندینگ ریت، به افرادی که دارای پوزیشن شورت هستند، پرداخت کنند. در سمت مقابل، در شرایطی که نرخ تامین مالی یا Funding Rate منفی است، این معامله‌گران دارای پوزیشن فروش هستند که باید مبلغی را به کاربران دارای پوزیشن خرید بپردازند.

لذا فاندینگ ریت یک معیار همتابه‌همتا است، بدین معنی که صرافی ارائه‌دهنده بستر معاملات اوراق فیوچرز دائمی مانند بایننس، هیچ بهره‌ای از این معیار نبرده و کلیه مراودات مستقیما بین کاربران انجام می‌شود.

معیار Funding Rate چه تاثیری روی معامله‌گران دارد؟

نکته قابل توجه برای تریدرها این است که فاندینگ ریت تحت تاثیر لورج استفاده شده در پوزیشن قرار می‌گیرد. به عبارتی، اگر یک کاربر پوزیشنی با لوریج 50 باز کند، فاندینگ ریت او نیز 50 برابر خواهد بود. با توجه به این مسئله، در لوریج‌های بالا ممکن است سود و زیان ناشی از Funding Rate بسیار بالا باشد.

بنابراین نیاز است تا معامله‌گران به فاندینگ ریت در استراتژی‌های معاملاتی خود توجه داشته و همواره تغییرات این معیار را رصد کنند. اساسا، نرخ تامین مالی به منظور تشویق تریدرها به باز کردن پوزیشن‌هایی خلاف احساسات و روند حاکم بر بازار طراحی شده تا در نهایت، اختلاف قیمت بین بازار فیوچرز و اسپات به حداقل برسد.

همبستگی فاندینگ ریت با احساسات حاکم بر بازار

تاریخ نشان داده که نرخ تامین مالی یا Funding Rate، همواره با روند کلی بازار و دارایی مدنظر، ارتباط مستقیمی دارد. به چارت پایین که در آن قیمت بیت کوین و فاندینگ ریت بازار آتی دائمی BTCUSDT در صرافی بایننس نمایش داده شده، دقت کنید:

همانطور که مشخص است، طی 20 روز نخست سال 2020 که قیمت بیت کوین افزایش چشم‌گیری داشت، فاندینگ ریت نیز تقریبا دو برابر شد. این اتفاق از آن نشات می‌گیرد که با صعودی شدن بازار، تمایل معامله‌گران به باز کردن پوزیشن‌های لانگ در بازار فیوچرز افزایش یافته و در نتیجه بازار به سمت خریداران یک‌طرفه شده است.